سنجش تراکم استخوان چیست و چگونه انجام میشود؟
سنجش تراکم استخوان ( Bone Mineral Densitometry) یا به اختصار BMD روش متداول برای سنجش مقدار تراکم استخوان‌های بدن است. در این روش که مقدار وزن مواد معدنی استخوان رادر هر سانتی‌متر مربع اندازه می‌گیرند یک معیار نسبی از مواد معدنی استخوان را بدست می‌دهد ولیچگالی واقعی استخوان سنجیده نمی‌شود. کاربرد بالینی آن برای اندازه‌گیری غیر مستقیم از مقدار پوکی استخوان بیمار می‌باشد .
روش کار :
هرچند روش‌های مختلفی برای سنجش تراکم استخوان وجود دارد، اما روش متداول امروزه روش غیر تهاجمی و ساده و بدون آزار Dual-energy X-ray absorptiometry یا DEXA است که در این روش ناحیه ستون فقرات کمری و لگن مورد ارزیابی قرارداده میشود و با معیارهای استاندارد شده سنجیده و با نمونه‌های طبیعی مقایسه می‌گردد.
DEXA :
دگزا روشی است که با اشعه ایکس جهت تصویربرداری سنجش تراکم استخوان استفاده میشود. بدین صورت که :
مقداری از اشعه ایکس توسط استخوان جذب شده و مقداری از آن از استخوان عبور کرده و از سمت دیگر بدن خارج می شود .مقدار هر کدام از این دو اشعه بعد از خروج از بدن توسط یک گیرنده اندازه گیری می شود.هر چه تراکم استخوانی بیشتر باشد (به این معنی که خلل و فرج و فضاهای خالی ریز داخل استخوان کمتر باشد) مقدار بیشتری از اشعه ایکس را جذب کرده و اجازه عبور اشعه کمتری را می دهد و مقدار اشعه کمتری به گیرنده می رسد . اشعه دریافتی توسط گیرنده به یک کامپیوتر رفته و در آنجا مقیاس اشعه به مقیاس میزان تراکم استخوان تبدیل می شود .
نحوه انجام سنجش تراکم استخوان یا دانسیتومتری :
نحوه انجام سنجش تراکم استخوان بدین صورت می باشد که ابتدا بیمار بر روی تخت دستگاه به پشت دراز می کشد که باید در حین انجام تصویربرداری بی حرکت نیز باشد . سپس دتکتور دستگاه یا گیرنده دستگاه بر روی ناحیه مورد نظر بدن که قصد اندازه گیری تراکم استخوانی را دارد قرار گرفته و پرتو اشعه ایکس به سمت استخوان مورد نظر تابانده می شود . این استخوان معمولا ستون مهره یا مفصل ران در ناحیه لگن است
این استخوان ها محل هایی هستند که بیش از بقیه نواحی بر اثر پوکی استخوان دچار شکستگی می شوند .
سوالات متداول
